In 2015 hebben gemeenten in totaal 409 plannen aan ons voorgelegd. Van de 191 ontwerp bestemmingsplannen en omgevingsvergunningen hebben wij in 5 gevallen een zienswijze ingediend (ca. 3%). Dit valt ruimschoots binnen de geformuleerde prestatie-indicator van 5%. Wij hebben voor vastgestelde bestemmingsplannen (incl. wijzigingsplannen) geen aanwijzing gegeven of beroep ingediend.

vier provinciale inpassingsplannen in 2015

Wij stellen meerdere inpassingsplannen op om actief uitvoering te geven aan de borging of realisering van provinciale ruimtelijke belangen. In 2015 waren vier inpassingsplannen in voorbereiding op het vlak van weginfra, landgoedontwikkeling en kantoren. Het gaat om de volgende plannen:

• Provinciale wegen in Leersum en Leusden: Een inpassingsplan met aanpassingen hebben wij in voorbereiding.
• “Geluidswal Veldhuizen”: PS hebben het inpassingsplan op 21 september 2015 vastgesteld. Dit plan biedt de planologisch-juridische basis voor de realisatie van een geluidswal langs de A12 voor de woonwijk Veldhuizen, gemeente Utrecht. De gemeente Woerden – op wiens grondgebied de geluidswal komt te liggen – wilde dit niet mogelijk maken. De provincie heeft met het inpassingsplan een slepende impasse opgelost. Na afronding van de beroepsprocedure zal aanleg naar verwachting in 2017 plaatsvinden.
• Landgoed Prattenburg: er is in 2015 een doorstart gemaakt met het inpassingsplan. GS hebben op 15 december 2015 een nieuw voorontwerp-inpassingsplan in procedure gebracht. Hiermee wordt de duurzame ontwikkeling van het landgoed, zoals afgesproken in het convenant landgoed Prattenburg, planologisch mogelijk gemaakt.
• Kantorenaanpak: we bereiden een inpassingsplan voor om plancapaciteit voor kantoren in bestemmingsplannen te gaan reduceren (zie programma kantoren).

nieuwe ambities in gebiedsagenda Noord-Holland, Utrecht en Flevoland

In 2015 hebben wij meegewerkt aan de Nationale Omgevingsagenda (NOA). Het Rijk wil samen met alle betrokken partijen trends en ontwikkelingen in kaart brengen, die van nationaal belang zijn voor de inrichting van Nederland. De NOA, gereed medio 2016, is het eerste concrete product op weg naar een Nationale Omgevingsvisie (NOVI) in 2018. De Nationale Omgevingsvisie (NOVI) gaat over de inrichting van Nederland op de lange termijn: over een veilige en gezonde omgeving, bereikbaarheid, over plekken waar de economie duurzaam kan groeien, over water, natuur, erfgoed en landschap.
De samenwerking met onder meer onze Noordvleugelpartners (MRA) levert gezamenlijke en duidelijke ambities op. Deze zijn met regionale partners en het Rijk vastgelegd in de Gebiedsagenda Noord-Holland, Utrecht, Flevoland en in het jaarlijkse overleg rond het Meerjarenprogramma Infrastructuur Ruimte en Transport (MIRT). Onze inzet is er op gericht om deze ambities op de Rijks agenda te houden en op het juiste moment de kansen te benutten.

samen werken aan een Ruimtelijk Economische Ontwikkelstrategie (REOS)

Partijen uit de Noordvleugel, Zuidvleugel en Brainport werken samen aan een Ruimtelijk Economische Ontwikkelstrategie (REOS). Voor behoud en verdere toename van die concurrentiekracht is versterking van de economische positie van de grote steden, de drie stedelijke regio’s en de (fysieke en niet-fysieke) netwerken waarin ze met elkaar en het buitenland verbonden zijn, urgent. Voor Utrecht is REOS van belang, omdat hiermee de gemeenschappelijke aanpak van thema’s als 'first/last mile' kan worden geagendeerd. Naast bereikbaarheid en ontwikkeling van toplocaties is het thema knooppuntontwikkeling en experimenteerruimte relevant.

participatie in Agenda Stad

In het dossier Agenda Stad heeft de gemeente Utrecht in onze regio de lead. De door de gemeente opgestelde propositie sluit aan bij onze provinciale speerpunten. De gemeente werkt eind 2015 aan een aantal City Deals. Als provincie participeren we bij de uitwerking van de City Deal stedelijke bereikbaarheid en willen we participeren in de City Deals Health Hub en Healthy Urban Boost. Onze rol ligt vooral in het inbrengen van kennis en contacten en het opschalen van initiatieven.

nieuwe samenwerkingsovereenkomsten Hart van de Heuvelrug en Vliegbasis Soesterberg

In 2004 sloten 17 partijen een samenwerkingsovereenkomst Hart van de Heuvelrug. Deze samenwerkingsovereenkomst verliep in 2014. In de loop der tijd wijzigden de (economische) omstandigheden. Dit maakte het noodzakelijk om nieuwe samenwerkingsafspraken te maken. Op basis van het in 2014 vastgestelde samenwerkingskader is hieraan gewerkt. Op 5 juni 2015 hebben de gemeenten Zeist en Soest en de Provincie Utrecht de nieuwe samenwerkingsovereenkomsten van zowel het programma Hart van de Heuvelrug als het project Vliegbasis Soesterberg ondertekend. Hierin zijn eenduidige afspraken opgenomen over de uitvoering van projecten, gericht op een succesvolle afronding van het programma.

In 2015 hebben we, naast onze intensieve samenwerking met de focusgemeenten, onze ondersteunende en aanjagende rol gericht op de ontwikkeling van binnenstedelijke gebieden waar een relatie ligt met wonen. We hebben, ook buiten de focusgemeenten, ondersteuning geboden aan 5 gestagneerde woningbouwprojecten. Deze hadden, mede door de crisis, een zetje nodig om in uitvoering te komen. Zo hebben we garantstellingen toegezegd of afgegeven, zodat de bouw kon starten. Garantstellingen blijken in de huidige woningmarkt een zeer effectief instrument om in te zetten zonder daadwerkelijk subsidie uit te keren. Op deze manier is een totale (woning)vastgoed waarde van € 103 mio tot ontwikkeling gekomen (in 9 verschillende gemeenten), oftewel 477 woningen. De garantstellingen (die tot nu toe nooit zijn ingeroepen) hebben een beperkt risico. Voor het berekende risico wordt een reservering aangehouden.  

procesondersteuning en vernieuwend opdrachtgeverschap

Wij hebben in 2015 ook procesondersteuning aangeboden voor concrete projecten over bijvoorbeeld transformatie van bestaande panden (kantoren of maatschappelijk vastgoed), meervoudig ruimtegebruik en verduurzaming. Ook stimuleren we nieuwe vormen van vernieuwend opdrachtgeverschap, zoals collectief particulier opdrachtgeverschap (CPO). In 2015 hebben we tien projecten ondersteund en samen met gemeenten gezocht naar locaties geschikt voor deze manier van opdrachtgeverschap.

Kennisontwikkeling en netwerken

Op 2 december 2015 hebben we voor gemeenteambtenaren en -bestuurders een excursie georganiseerd naar Den Haag. Met vertegenwoordigers van negen gemeenten zijn we op bezoek geweest bij de Kavelwinkel van de gemeente Den Haag en hebben we enkele voorbeeldprojecten bezocht. Naar aanleiding van deze excursie is met een aantal gemeenten (opnieuw) het gesprek gevoerd over vernieuwende vormen van opdrachtgeverschap, die naar verwachting resulteren in nieuwe projecten in 2016. Verder hebben wij in 2015 met de gemeente Utrecht op 19 februari 2015 het jaarlijkse Platform Woningmarkt georganiseerd. De bijeenkomst met als thema De Flexibele Stad – naar een duurzame stadsregio vond plaats in de stad Utrecht in Maal Tien/Nutrecht: een mooi transformatievoorbeeld van een oude NS-loods naar een culturele broedplaats. Temp.architecture nam de aanwezigen mee in een inspirerende internationale vergelijking tussen diverse stadsregio’s. Stad Antwerpen liet zien hoe onze zuiderburen de opvang van hun verwachte bevolkingsgroei in de stad aanpakken. De opkomst was groot: naast onze vaste partners in de stedelijke ontwikkeling (ontwikkelaars, bouwers, banken, corporaties, beleggers en gemeenten) waren ook nieuwe lokale initiatiefnemers in de Utrechtse stadsontwikkeling, de Ruimtemakers, vertegenwoordigd. Een onderwerp van gesprek in ons netwerk zijn de ontwikkelingen rond het vluchtelingenprobleem en de relatie met de woningmarkt.

Wasstraat duurzaamheid operationeel

De wasstraat duurzaamheid is operationeel. Hiermee worden woningcorporaties geadviseerd over een totaaloplossing voor het verduurzamen van hun bestaande bezit. In 2015 liepen er 9 ‘wasstraten’. Daarnaast hebben we een aantal ad hoc werkzaamheden uitgevoerd, onder andere afstemming met de EBU over Nul-op-de-meter. 

Nul-op-de-meter

Het programma WBO heeft financiële steun geleverd aan twee nul-op-de-meter (NOM) pilot projecten. Wij willen zo bijdragen aan het realiseren van een NOM-huuraanpak, conform het landelijke project Stroomversnelling. De start van beide projecten is zeer waarschijnlijk in 2016. Zie ook programma 4.

Woningmarktmonitor

Het afgelopen jaar hebben wij de woningmarktmonitor twee maal geupdatet en hebben we een factsheet over de monitor gepubliceerd. Uit de cijfers blijkt dat in 2015 het herstel van de woningmarkt verder is voortgezet. De planmonitor, een dynamisch systeem waar de gemeenten hun nieuwbouwplannen in opnemen, is het afgelopen jaar gebruikt als input voor de woningmarktmonitor.

Investeringsbudget stedelijke vernieuwing (ISV-3)

De periode ISV-3 (investeringsbudget stedelijke vernieuwing) was per 31 december 2014 afgelopen. Alle projecten hebben de afgesproken mijlpalen voor het einde van dat jaar gehaald. Het jaar 2015 is gebruikt om de projecten financieel af te handelen en de eindverantwoording op te stellen.