Het jaar 2015 stond in het teken van de verkiezingen van de nieuwe Provinciale Staten. Naast de door de politieke partijen zelf gevoerde campagne hebben Provinciale Staten een ondersteunende campagne gevoerd, die de opkomst zou moeten vergroten. Dit heeft ertoe geleid dat voorafgaand aan de verkiezingen veel uitingen om te gaan stemmen zichtbaar waren. Het Provinciehuis is van lichtprojecties voorzien om de kiezer op te roepen te gaan stemmen. PS hebben ook een aantal verkiezingsdebatten georganiseerd.

meer verbinding met samenleving

De nieuwe Provinciale Staten onderschrijven het belang van het zoeken van de verbinding met de burger, maatschappelijke organisaties, instellingen en medeoverheden. Hiermee willen PS inspelen op een sterk veranderende samenleving, die steeds vaker vanuit een eigen verantwoordelijkheidsgevoel initiatieven ontplooit. Als PS willen we nadrukkelijk participeren door onze rol goed in te vullen en onze uitvoering daadkrachtig op te pakken. Het accent komt steeds vaker te liggen op onderwerpen die leven in de samenleving en deze zo goed als mogelijk te honoreren. Om dit nieuwe beleid handen en voeten te geven hebben PS  in het najaar van 2015 een aantal activiteiten ontplooid:

• In een tweedaagse werkconferentie is gesproken over de mogelijkheden om de burger en belanghebbenden meer te betrekken bij de besluitvorming.
• PS hebben het BOB-model (Beeldvorming-Oordeelsvorming-Besluitvorming) ingevuld met belangrijke maatschappelijke onderwerpen.
• PS hebben het vergader- en besluitvormingsproces aangepast op meer effectiviteit en efficiëntie, zodat meer tijd overblijft om contacten te leggen met inwoners en maatschappelijke partners en inwoners.
• PS hebben het aantal Statencommissies teruggebracht van vier naar drie.

Bij de volgende onderwerpen zijn PS nadrukkelijk betrokken geweest:

• de transitie van het BRU
• de concessie van het OV
• statushouders en de vluchtelingenproblematiek
• de Grand Depart van de Tour de France
• Kasteel Amerongen
• fusie Vijfheerenlanden
• inpassingsplan geluidswal Veldhuizen
• windmolens
• benoeming van een nieuwe Provinciale Commissie Leefomgeving
• initiatiefvoorstel glasvezel kleine kernen
• vaststelling BWM/plan.

nieuwe Provinciale Commissie Leefomgeving ingesteld

De Provinciale Commissie Leefomgeving (PCL) is een onafhankelijke adviescommissie en adviseert Gedeputeerde Staten en Provinciale Staten gevraagd en ongevraagd over onderwerpen die de kwaliteit van de leefomgeving (ruimtelijke ordening, mobiliteit, milieu, water, groen, duurzaamheid, stedelijke ontwikkeling en ontwikkeling van het landelijk gebied) raken. De PCL adviseert integraal en op hoofdlijnen en richt zich op de samenhang tussen de verschillende beleidsterreinen. De PCL adviseert in een vroeg stadium van de beleidsontwikkeling, wanneer de provincie nog beleidskeuzes moet maken.
In september 2015 hebben Gedeputeerde Staten en Provinciale Staten acht nieuwe leden en een voorzitter benoemd. De positie van het 10e lid wordt ingezet als een zogenaamde ‘wildcard’ voor een student, die in Utrecht vernieuwend onderzoek verricht op één van de relevante vakgebieden van de PCL. De nieuwe leden zijn: mevrouw T.H.M. de Wit (voorzitter), de heren W.C. Verbaan, F.J. Vos, H.J. van der Steenhoven, R. van Etteger, J.S. van de Griendt en P.H. Renooy en de dames A. Tigchelhoff en M.H.A. van den Ham.

Belangrijk instrument om te investeren in relaties zijn de werkbezoeken van GS. In 2015 hebben GS 10 bezoeken gebracht aan gemeenten, provincies, onderwijs- en kennisinstellingen en bedrijven. De bezoeken zijn in het algemeen positief gewaardeerd. GS hebben in 2015 onder andere werkbezoeken gebracht aan de Economic Board Utrecht (EBU), ASR, ROC Midden Nederland, de Regionale Uitvoeringsdienst Utrecht (RUD), gemeente Utrecht, Universiteit Utrecht, provincie Noord-Brabant en de gemeenten Bunschoten en Stichtse Vecht. Het bezoek aan de provincie Noord-Brabant was bijvoorbeeld succesvol vanwege afspraken over het gezamenlijk benutten van kansen voor  economische ontwikkeling, cultuur en mobiliteit.
De ambities in het nieuwe Coalitieakkoord zorgen voor een aanpassing in de opzet van de bezoeken. De maatschappelijke opgave staat nog meer centraal dan voorheen. Die opgave bepaalt het onderwerp en de locatie van het bezoek en er worden meer betrokken partijen uitgenodigd om optimaal verbinding te kunnen leggen.

lobby-inzet en –activiteiten herijkt

Belangrijk instrument voor onze belangenbehartiging en beïnvloeding is lobby. Wij hebben ons lobbyproces in 2015 geëvalueerd. Uit deze evaluatie blijkt dat zowel de departementen als de Tweede Kamer de lobby van de provincie Utrecht kenmerken als betrouwbaar en solide maar bescheiden. Ook blijkt dat regionale belangenbehartiging en de onderlinge afstemming verbeterd kan worden. Op grond van de resultaten van de evaluatie willen we onze lobby-inzet en -prioriteiten aanpassen, zowel richting Den Haag als Brussel. In 2015 hebben we al een start gemaakt met het verbeteren van de regionale belangenbehartiging samen met andere overheden en stakeholders. Wij leggen onze aanbevelingen over de herijking van onze lobbyactiviteiten begin 2016 aan PS voor.

versterken bestuurlijke kracht in regio

De bestuurlijke kracht van de provincie wordt gevormd door het provinciaal bestuur en de medeoverheden samen. Het regionale schaalniveau wordt steeds meer het middelpunt voor economische ontwikkeling, al is dit niet gebonden aan de provinciale grenzen. Het is belangrijk de (bestuurlijke) samenwerkings- en uitvoeringskracht van de regio te versterken. Niet alleen tussen provincie, gemeenten en waterschappen in de regio, maar ook met maatschappelijke partners in omliggende regio’s, zoals Brainport en Regio FoodValley. In 2015 hebben we gesprekken over regionale uitvoeringskracht gevoerd met de VNG (afdeling Utrecht) met als basis het nieuwe Coalitieakkoord.  
In 2015 hebben de volgende ontwikkelingen plaatsgevonden, waar wij in 2016 actief op zullen inzetten.
Gooi en Vechtstreek   Stichtse Vecht is partner in de samenwerking met Weesp en Wijdemeren. Wijdemeren heeft besloten zich te oriënteren op een fusie met Hilversum. De uitvoering van bestaande samenwerkingstaken wordt voortgezet tot uiterlijk 1-1-2018.
BEL-gemeenten      De BEL-gemeenten (Blaricum, Eemnes en Laren) en Huizen verkennen de mogelijkheden om de samenwerking te intensiveren. Fusie vormt een te onderzoeken optie.

tijdige beoordeling financiën gemeenten voorkomt problemen

Tussen maart en november 2015 hebben wij de Planning &Control-producten van alle gemeenten beoordeeld. Van een aantal gemeenten hebben we de producten intensief met hen besproken met als gevolg dat de gemeenten in 2016 niet in de problemen zullen komen. Het is gebleken dat de financiële positie van een aantal gemeenten merkbaar onder druk staat, vooral door de ontwikkelingen in het sociale domein. In september 2015 hebben we op een speciaal georganiseerde wethoudersbijeenkomst veel aandacht besteed aan risicomanagement in het sociale domein. Onze inzet heeft er mede aan bijgedragen dat voor 2016 geen enkele gemeente onder financieel preventief toezicht is gesteld. De gemeente Amersfoort heeft de lijn vanuit de herstelbegroting 2015-2018 doorgetrokken in de begroting 2016-2019 met een sluitende begroting. Dit is mede een gevolg van een omvangrijk ombuigingstraject en het extra verhogen van de belastinginkomsten.

toezicht op gemeenschappelijke regelingen en waterschappen

Bij het financieel toezicht op de gemeenschappelijke regelingen hebben we vooral aandacht besteed aan de regelingen over de uitvoering van het sociaal domein. Bij het financieel toezicht op de waterschappen in onze regio, dat we samen met Noord-Holland en Gelderland hebben uitgevoerd, was een  belangrijk aandachtspunt de omvang van schuldenpositie in relatie tot de omvangrijke investeringen. In 2015 heeft het rijk een richtlijnenkader opgesteld voor een uniforme beoordeling van de begroting en jaarrekening van de waterschappen.

Op 24 september 2015 hebben we samen met onze regionale partners de Eurocommissaris voor regionaal beleid en steden, Corina Creţu, in Utrecht ontvangen. Op het programma stond een bezoek aan het Utrecht Science Park, de Utrecht Biofabrication Facility en de Dutch Game Garden. Dankzij een geslaagde lobby samen met de Universiteit Utrecht, het Utrecht Science Park en de stad Utrecht hebben we een bezoek aan Utrecht van het Comité van Permanente Vertegenwoordigers (Comité des représentants permanents: COREPER) binnengehaald. Het bezoek zal plaatsvinden op 20 mei 2016 ter gelegenheid van het Nederlandse voorzitterschap van de Europese Raad. Ze zullen een interactief programma aangeboden krijgen over serious gaming. Deze twee bezoeken dragen bij aan de Europese naamsbekendheid van Utrecht.
Via het netwerk AIR hebben wij brieven opgesteld over het Europese label voor autobanden en tests voor de Euro 6 emissiestandaard voor dieselvoertuigen, gericht op een toekomstige verbetering van onze luchtkwaliteit. Op deze manier hebben we bijgedragen aan betere Europese regelgeving.

nieuw regionaal ontwikkelingsprogramma (EFRO) opgesteld

Op het gebied van Europese financiering hebben wij samen met de overige Randstadprovincies en de vier grote steden het EFRO-programma Kansen voor West II (2015-2020) voorbereid en opengesteld. Aanvragers uit de provincie Utrecht kunnen binnen dit programma aanspraak maken op in totaal € 18,7 mln. uit het Europees Fonds voor regionale Ontwikkeling (EFRO) en € 3,8 mln. cofinanciering van het Rijk voor projecten over innovatie en koolstofarme economie. Samen met de Economic Board Utrecht hebben we eerste EFRO-projecten voorbereid.

nieuw plattelandsontwikkelingsprogramma (POP3) door Europese Commissie goedgekeurd

In februari 2015 heeft de Europese Commissie het nieuwe Plattelandsontwikkelingsprogramma POP3 (2015-2020) goedgekeurd, dat wij samen met de overige provincies en het Rijk hebben voorbereid. Aanvragers uit de provincie Utrecht kunnen binnen dit programma aanspraak maken op in totaal € 38,98 mln. uit het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (ELFPO).
Het Nederlandse POP3-programma hebben we vertaald en uitgewerkt in provinciale regelingen en ingebed in het meerjarenprogramma voor het landelijk gebied (Agenda Vitaal Platteland - AVP). Als onderdeel hiervan hebben wij twee LEADER-gebieden  Weidse Veenweiden (Utrecht-West) en Utrecht-Oost vastgesteld, gericht op een uitvoeringsstrategie voor stad-land relaties. We hebben tot en met 2015 70 projecten gerealiseerd met een totale investering van € 15 mln. met ruim 4 mln. aan EU-subsidies. Ook ondersteunen we vanuit POP-3 zeven beheerplannen voor collectief agrarisch natuurbeheer in het kader van ons natuurbeleid. In deze beheerplannen zijn met betrokken partijen duidelijke afspraken gemaakt over het beheer van weidevogels, landschapselementen en boerensloten voor de komende zes jaar.

succesvolle Europese aanvragen voor cultuur en recreatie

In 2015 hebben we bij de Europese programma’s Erasmus+ en Cosme drie aanvragen ingediend. In twee van deze projecten werken we aan digitale innovatie in het cultuur- en erfgoedonderwijs en aan het verbeteren van cultureel ondernemerschap om tot een groter publieksbereik te komen (Erasmus+). Het derde project, ‘Linking the lines’ van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, richt zich op de promotie van verdedigingswerken als kwalitatief hoogwaardige toeristische bestemming met Werelderfgoed status. Daarmee brengen we de Europese geschiedenis ‘van oorlog tot vrede’ onder de aandacht van een groot publiek (Cosme). Alle aanvragen zijn gehonoreerd met een totaalbedrag van € 312.000 aan EU-bijdrage.  
Verder hebben we samen met de Zweedse regio Östergötland een aanvraag ingediend bij het programma Interreg Europe voor het project Supporting eco-innovations towards international markets (SUPER). Dit project is gericht op de ondersteuning van MKB’s bij duurzaamheidsinnovaties (EU-bijdrage: € 203.427). Deze aanvraag is nog in behandeling.
 

staatsteun en Europese regelgeving nader verkend

In 2015 hebben wij samen met CMS advocaten een workshop georganiseerd over staatssteun en de Wet markt en overheid, en samen met de overige Randstadprovincies hebben we een basiscursus staatssteun voor medewerkers van de vier Randstadprovincies ontwikkeld. Deze cursus is zeer goed bezocht en gewaardeerd. Met beide workshops verbeteren we de naleving van Europese regelgeving (dat is zorgen dat onze organisatie Europa-proof blijft).

In 2015 hebben we een aantal onderzoeken uitgevoerd die bijdragen aan het beter functioneren van de interne organisatie. We hebben onder andere aandacht besteed aan de relatie opdrachtgever-opdrachtnemerschap bij bestuursopdrachten en het risicomanagement van grote projecten. Beide onderwerpen zijn belangrijke voorwaarden voor de beheersing van werkprocessen (in control zijn).De bevindingen en adviezen zullen leiden tot meer risicobewustzijn en eigenaarschap van het management.

• In 2015 hebben we aantal activiteiten uitgevoerd om de control in de organisatie te versterken.
• We hebben proceseigenaarschap expliciet als verantwoordelijkheid van het teammanagement vastgesteld. Daarmee willen we een basis leggen voor en verbetering van de kwaliteitsborging en control.
• In 2015 hebben we een systeem ingevoerd (PRESTO) waarmee we alle financiële- en projectenadministratie kunnen koppelen. PRESTO vervangt vijf oude systemen. Met PRESTO kunnen we ook een koppeling maken tussen producten en diensten en budgetten.
• Businesscontrollers ondersteunen concernmanagers in hun controlverantwoordelijkheid. Met hen hebben we in 2015 een professionaliseringstraject doorlopen voor vaktechnische vaardigheden en rolbewust handelen. Deze vaardigheden en een onafhankelijk rolinvulling wordt steeds belangrijker door zwaardere eisen van de accountant aan de Verbijzonderde Interne Controles binnen de afdelingen.
• We hebben samen met een aantal medewerkers die actief zijn in netwerken een onderzoek laten uitvoeren naar effectief netwerken. In 2015 is het rapport gepubliceerd en aan PS gestuurd. De resultaten van dit onderzoek dragen ook bij aan het in verbinding staan met onze omgeving.

aanpak communicatie omgevingsgericht

In 2015 hebben we meerdere projecten communicatief op een omgevingsgerichte aanpak ondersteund. Voorbeelden zijn het dorpsplein Maarsbergen, het project Hertenkop/ Schutterhoeflaan en de kantorenaanpak. We hebben voor deze projecten samen met de beleidsteams gerichte omgevingsanalyses opgesteld, waarmee we onze kernboodschappen veel scherper konden opstellen.

corporate website ook geschikt voor telefoon en tablet

De corporate website hebben we in 2015 aangepast, zodat deze ook via telefoon en tablet goed is te raadplegen. Ook hebben we een gebruikersonderzoek uitgevoerd om de wensen en informatiebehoefte van bezoekers in kaart te brengen. De resultaten daarvan worden begin 2016 opgeleverd en leiden tot verdere aanpassing van de website.

Provincie Utrecht Magazine nog aantrekkelijker

Het digitale Provincie Utrecht Magazine (PUM) is het afgelopen jaar vijf keer verschenen. Daarnaast is twee keer een papieren editie uitgebracht in 2015. We hebben de aantrekkelijkheid van het magazine verbeterd, we hebben ons meer gericht op onze stakeholders en we hebben gewerkt aan de bekendheid en toegankelijkheid van het PUM. We richten ons niet niet alleen op meer abonnees, maar ook op het aantal gelezen artikelen door relevante stakeholders.

monitoren social media waardevol

Social media worden steeds vaker ingezet als integraal onderdeel van een communicatiemix. Belangrijk is om een goed inzicht te hebben in het gebruik en de waarde van social media. In 2015 hebben we een aanbesteding gestart om een nieuwe social media monitoring tool aan te schaffen. Deze tool wordt begin 2016 in gebruik genomen.

Bedrijfsvoering

In 2015 is de provincie de eerste fairtrade provincie van Nederland geworden. Op 22 juni heeft PS een motie aangenomen om voor het huis van de provincie energielabel C te realiseren (nu D++) en om te inventariseren wat nodig is voor label B. Het onderzoek naar waar de beste kansen liggen om het Provinciehuis te verduurzamen richting een labelsprong is ondertussen gestart. Er zijn voorbereidingen getroffen om ons eigen wagenpark, aan het einde van de bestaande contracten, te verduurzamen middels elektrische en/of hybride auto’s. Op 2 juni was de Kick-off/start van het programma Circulair inkopen Utrecht (CIU). Dit is een initiatief van de provincie Utrecht samen met de gemeenten Utrecht, Amersfoort en Woerden, EBU, MVO Nederland en Pianoo. Doel is om circulaire economie binnen onze regio een impuls te geven. De provincie is penvoerder voor de overeenkomst. Er is in 2015 1 project circulair aanbesteed. Momenteel zijn er 4 circulaire aanbestedingen in voorbereiding. Op 6 oktober is er voor het derde jaar op rij een Dag van de Duurzaamheid georganiseerd in het Provinciehuis met inspiratiesessies, workshops en een markt.

netwerken

Na de succesvolle 2014 editie van de Staat van Utrecht heeft 2015 in het teken gestaan van het borgen van de Staat. De provincie gaat samen met de gemeenten Utrecht en Amersfoort de Staat van Utrecht eenmaal per 2 jaar uitgeven. Voor het netwerk Utrecht2040 heeft de Natuur- en Milieufederatie Utrecht (NMU) een business model opgesteld om het netwerk zelfvoorzienend te maken.
De meeste projecten die vanuit het rijksprogramma Duurzaam Door worden gefinancierd, zijn in de laatste fase van de uitvoering. Eén van de projecten is het door scholieren opgezette EnergyXplorelab. Hiermee stimuleren en ondersteunen zij lokale duurzaamheidsinitiatieven. De provincie neemt actief deel in het aanjaagteam Cirkelregio. Dit moet resulteren in een gedragen regionale ambitie en (beginnende) samenwerking op belangrijke grondstofstromen.